Τι είναι Καιρός; (Μέρος Γ')

Μέτωπα

Όταν δύο διαφορετικού τύπου αέριες μάζες, με διαφορετικές επομένως θερμοκρασίες, έρθουν σε επαφή μεταξύ τους, δεν αναμειγνύονται τουλάχιστον σε μεγάλο βάθος, και έτσι σχηματίζεται μια κεκλιμένη ως προς τον ορίζοντα διαχωριστική επιφάνεια, η οποία ονομάζεται μετωπική επιφάνεια. Πρόκειται στην πραγματικότητα για ζώνη ανάμειξης των δύο μαζών πού έχει πάχος κυμαινόμενο από μερικές εκατοντάδες μέτρα μέχρι μερικές δεκάδες χιλιόμετρα. Όσο περισσότερο διαφέρουν θερμοκρασιακά δε οι δύο αέριες μάζες τόσο στενότερη είναι η μετωπική επιφάνεια, η οποία ας σημειωθεί ότι είναι περιοχή έντονης θερμοβαθμίδας.

Η τομή της μετωπικής επιφάνειας με το έδαφος ονομάζεται μέτωπο. Αναλόγως δε με την κίνηση των αερίων μαζών πού τα δημιουργούν, διακρίνουμε τέσσερεις τύπους μετώπων : το ψυχρό, το θερμό, το στάσιμο και το συνεσφιγμένο μέτωπο. Συγκεκριμένα όταν κατά την κίνηση ενός μετώπου προηγείται ο ψυχρότερος αέρας από τον θερμότερο, τότε πρόκειται για θερμό μέτωπο, ενώ αν προηγείται ο θερμότερος αέρας πρόκειται για ψυχρό μέτωπο.

Το θερμό μέτωπο συνοδεύεται από ένα εκτεταμένο νεφικό σύστημα κατά μήκος του. Τα είδη νεφών πού βλέπει ο κάθε παρατηρητής με το πέρασμα ενός θερμού μετώπου κατά σειρά είναι Cirrus, Cirrostratus, Altostratus, Nimbostratus, Cumulonimbus. Επομένως ύπαρξη νεφών τύπου Cirrus προμηνύει την έλευση θερμού μετώπου, ενώ η άφιξη των Altostratus, Nimbostratus, Cumulonimbus θα φέρει άστατο καιρό και κακοκαιρία, αφού αυτά είναι βροχοφόρα, χιονοφόρα, και καταιγιδοφόρα. Ένας παρατηρητής πού θα βρεθεί στην πορεία ενός θερμού μετώπου, θα παρατηρήσει τη χαρακτηριστική νέφωση πού προηγείται, εν συνεχεία βροχή μέτριας έντασης αλλά μεγάλης διάρκειας. Με το πέρασμα του μετώπου θα διαπιστώσει άνοδο της θερμοκρασίας, στροφή των ανέμων και σημαντική βελτίωση του καιρού, ο οποίος γίνεται αίθριος πίσω από το μέτωπο.

Τα ψυχρά μέτωπα οδηγούν στον σχηματισμό ογκωδών νεφών τύπου Stratocumulus, Cumulonimbus, Nimbostratus και Altostratus και φέρουν και αυτά άστατο καιρό, και καταιγίδες.

Στάσιμο μέτωπο προκύπτει αν οι μάζες πού το σχηματίζουν δεν κινούνται, έτσι κι αυτό παραμένει ακίνητο. Η κατακόρυφη δομή του στάσιμου μετώπου είναι παρόμοια μ' αυτή του θερμού, όπως και οι καιρικές συνθήκες πού το συνοδεύουν.

Τέλος συνεσφιγμένο μέτωπο ονομάζεται εκείνο πού προκύπτει από τη συγχώνευση ενός θερμού και ενός ψυχρού μετώπου.

Στους χάρτες καιρού το θερμό μέτωπο συμβολίζεται με μαύρα ημικύκλια προς την κατεύθυνση της κίνησης, το ψυχρό μέτωπο με μαύρα τρίγωνα, το στάσιμο μέτωπο με συνδυασμό ημικυκλίων και τριγώνων με αντίθετους προσανατολισμούς, ενώ το συνεσφιγμένο μέτωπο με συνδυασμό ημικυκλίων και τριγώνων προς την κατεύθυνση της κίνησης.

Στη Μεσόγειο, κατά μήκος των ακτών της Ευρώπης, υπάρχει ένα σημαντικό μέτωπο, γνωστό σαν Μεσογειακό μέτωπο, πού χωρίζει τις ψυχρές ηπειρωτικές αέριες μάζες της Ευρώπης, από τις θερμότερες αέριες μάζες της Μεσογείου και της Β. Αφρικής. Κατά το καλοκαίρι το μέτωπο αυτό εξαφανίζεται τελείως.

Θερμό Μέτωπο

Ψυχρό Μέτωπο

Όταν ο αέρας ανεβαίνει, η πίεση πίσω του μικραίνει, διότι η προς τα πάνω κινούμενη μάζα αέρα δεν πιέζει φυσικά προς τα κάτω, προς την επιφάνεια του εδάφους τόσο σκληρά. Περιοχές με υψηλή πίεση σχηματίζονται όταν ο αέρας βυθίζεται πιέζοντας έτσι σκληρά προς τα κάτω. Ο αέρας κινείται από περιοχές υψηλής πίεσης προς περιοχές χαμηλής και αυτό ακριβώς συνιστά τον άνεμο, ο οποίος είναι τόσο ισχυρότερος όσο η διαφορά των πιέσεων είναι ευρύτερη. Η πίεση του αέρα μετρείται συνήθως σε μιλιμπάρς (mb) με κατάλληλα όργανα, τα βαρόμετρα.

Τα βαρομετρικά συστήματα πού παρατηρούνται στην τροπόσφαιρα διακρίνονται σε Βαρομετρικά Χαμηλά ή Κυκλώνες και σε Βαρομετρικά Υψηλά ή Αντικυκλώνες.

<<- Προηγούμενο - Επόμενο ->>